KRONOLOJİK ASTRONOMİ TARİHİ

Astronomi insanlığın varolması ile başlamış ve insanların gerek dinsel inançları, gerek merakları ve gerekse yaşama koşulları gereği şekillenip gelişmiştir. Astronomiye ait ilk bilgilerin çoğu Babillilere dayandırılır.

İlkçağ:

 I.Ö. 9000-8000 Orta Amerika’da Maya Uygarlığı yapıları içinde astronomik figürler bulunmuştur.
 I.Ö. 5000-4000 Mısır’da 365 günlük takvim kullanılmıştır.
 I.Ö. 4000-2000 Çin, Mısır ve Mezopotamya’da Astronomi, Matematik, Geometri, Tıp gelişmiştir.
 I.O. 2000-1400Mısır’da Güneş saati kullanılmış. Babil’de din adamlari gökyüzü ile ilgilenmişlerdir. Mezopotamya’da Ay ve Güneş tutulmaları belirlenmiştir, Polos ve Gnomon ile zaman ve yörünge tayini yapılmıştır. Su saati ve Asurlular döneminde ay adları Nisan, Tammuz, Elul, Shebat olarak kullanılmıştır.
 I.O. 1400-1000 Çin ve Mısır’da 1 yıl=3651/4 gün olarak kullanılmış, bir çok yıldız keşfedilmiş, Çin’ de 40000 işaretten oluşan ilk sözlük, ilk uçurtma yapılmış, Newton’un birinci yasası bu tarihlerde fark edilmiştir.
 I.O. 900-725 Çin: matematik çok gelişmiş, ilk mekanik saat kullanılmıştır. Yunanistan: Homer dünyanın disk şeklinde olduğunu söylemiştir.
 I.O. 624-545 Tales’in yaşamı (Miletli Astronom, Matematikçi, Filozof).
 I.O. 610-545 Anaksimandros: Güneşin silindir şeklinde olduğunu, yağmurun güneşin suyu buharlaştırmasının sonucu olduğunu, ilk canlının nemli topraklarda oluştuğunu söylemiştir.
 I.O. 585 Tales (28 Mayıs 585) Güneş tutulmasını önceden hesaplamıştır.
 I.O. 581-497 Pythagoras’ın yaşamı (Sisamlı Matematikçi,Filozof, Astronom). Güney İtalya’da bir düşünce okulu kuran, Rasyonalizmin kurucusu Pythagoras’a göre bilginin kaynağı mantık ve sevgidir. Buna göre ortaya konulan evren modeli; Yer bir küre ve evrenin merkezidir. Güneş ve gezegenler yer etrafında dolanır ve gezegenlerin yörüngelerinin yarıçap oranları, müzikteki harmoniye sahiptir. Bu harmoni nedeniyle gezegenlerin hareketlerinin oluşturduğu kutsal sesi insan kulağı duymaz.
 I.O. 584-524 Anaksimenes: Havanın yoğunlaşmasının Yeryüzünü meydana getirdiğini, Yeryüzünden cıkan sis ay, güneş ve yildizları oluşturduğunu söylemiştir.
 I.O. 428-348 Platon’un yaşamı (Yunanlı filozof). Platon’a göre, astronom, gözlemleri ile gökleri rahatsız etmekten vazgeçmeli ve konuya düşünce yoluyla yaklaşmalı.
 I.O. 384-322 Aristoteles’in yaşamı (İskenderin hocası, Yunanlı Filozof ve Astronom)
 I.O. 352 Çin: İlk süpernova gözlemi yapılmıştır.
 I.O. 310-230 Aristarkos (Iskenderiyeli) Evrenin güneş merkezli olduğunu belirterek,Güneş’in, Ay’ın çapını uzaklığını ölçmüş, Yer’in kendi ekseni etrafındadöndüğünü Kopernik’ten 1700 yıl önce söylemiştir.
 I.O. 390-322 Herakleides (Pontus’lu filozof, astronom). Yer’in günlük ve yıllık dönme hareketini belirlemiş Merkür ve Venüs’ün Yer’in değil, Güneş’in etrafinda döndüğünü söylemiştir.
 I.O. 287-212 Archimedes (Matematikçi). Yer’in çevresinin 47000 km olduğunu ileri sürmüştür.
 I.O. 160 Hiparcus (Iznikli filozof, Astronom) Trigonometriyi bulmuş, Yer merkezlievren görüşüne karşı çıkmış, 850 yıldızlık bir katolog yayınlamıştır.
 I.O. 46 Julien Takviminin başlangıcıdır.
 I.S. 100-165 Claudius Ptoleme: Mısır’lı astronom. 13 ciltlik Almagestin yazarı. Evrenin yer merkezli olduğunu söylemiştir. Aristoteles modeline sadık kalarak, gezegen hareketlerinin gözlenen düzensizliklerini, ikincil dairesel hareketler ekleyerek oluşan episikloidler ile açıklamaya çalışmış ve bu görüş Hristiyan kilisesi tarafindan da bir doğma olarak benimsenmiş ve Almagest 1500 yıl boyunca Avrupa’da bilimsel düşünceyi etkilemiştir.
 I.S. 390 Mısır: İskenderiye. Matematikçi Hipotyan’ın öldürülmesi.(Hristiyanlığın doğması)

Ortaçağ:

 750 Çin: ilk sismograf yapılmıştır.
 813-833 Al Mamun (Harun el Reşid’in oğlu) 786 yılında Bağdat’da Beyt ül Hikme (Bilimler Akademisini) ve Şam gözlemevlerini kurmuştur. Bizans ile yaptığı bir anlaşma sonucunda, savaş tazminatı olarak ‘eski ve nadir bilimsel kitaplar’ istemistir.
 858-929El Battani (Harran’lı astronom) Batlamyus sistemini geliştirmiştir. Astronomide trigonometri kullanmıştır. Tarsus yakınında Rakka şehrinde gözlemevi kurmuştur.
 965-1039İbnu’l-Heysem. Optikte ışığın kırılması ve yansıması, mercekler, aynalarda görüntünün oluşması ve yansıması konularını inceledi. Avrupa’da ikinci Batlamyus olarak adlandırılmıştır.
 968 Çinli’ler savaşta roket kullanmışlardır.
 972Kahire Üniversitesi açılmıştır.
 973-1048 Ebu Reyhan Biruni, (Astronom, Matematikçi) Asari Bakiye isimli eserini yazmıştır.
 980-1037 Ibn-i Sina Gezegenlerin uzaklıklarını hesaplamış, gözlem aletleri yapmıştır.
 1054 4 Temmuz 1054 Crab Nebulası’ndaki süpernova Çin, Japon ve Arap astronomlar tarafından gözlenmiş, kaydedilmiştir.
 1066 Halley kuyrukluyıldızı görülmüştür.
 1072-1092 Melikşah Gözlemevi. İsfahan’da kurulduğu tahmin edilmektedir.
 1119 Bologna Üniversitesi kurulmuştur.
 1150 Paris Üniversitesi (Fransa) kurulmuştur.
 1168 Oxford Üniversitesi (İngiltere) kurulmuştur.
 1175 İtalyan astronom Gerard Cremeno Almagesti Latince’ye cevirmiştir.
 1200 Cambridge Üniversitesi kurulmuştur.
 1201-1274 Nasır El Din Tusi.1259’da Meraga (İran) gözlemevini kurmak için çalışmalara başlamıştır.
 1222 Padua Üniversitesi (İtalya) kurulmuştur.
 1259-1305 Meraga Gözlemevi (İran). Gözlemevindeki gözlem cihazları El Urdi tarafından tasarlanmış ve yaptırılmıştır. İslam döneminin bu tarihe kadarki en gelişmiş gözlemevidir. İlhanlı Devleti döneminde bu gözlemevi sayesinde  Avrupa ile bağlantılar gelişmiştir. İlk kez bu gözlemevi zengin bir kütüphaneye sahip olmuş ve farklı ulusların bilim adamlarını buluşturmuştur. Bir başka özelliği de, vakıf gelirlerinden yaralanan ve bu nedenle uzun yaşayan ilk islam gözlemevidir. Tusi ve Urdi dışında dönemin en ünlü bilginleri El Kazuni, El Ahlati, El Merayi, El Şirvani, El Dini bu gözlemevinde calışmış ve 10 önemli cihaz ile gözlem yapmışlardır.
 1295-1358 J.Buridan Momentum kavramını tanımlamış ve bunu gök cisimlerine uygulamaya çalışmıştır. Yani, evrenin ilk kez fizik yoluyla açıklanma denemesidir.
 1299 Osmanlı Devleti kurulmuştur.
 1300-1317 Kazan Han Gözlemevi (İran). İlhanli hükümdarı Kazan Hanın emri ile Raşit El Din (1247-1318) tarafından Tebriz yakınında kurulmuş ve bu gözlemevinde Hani Takvimi hazırlanmıştır.
 1304-1375 Ibn El Satır. Şam’da yaşamış astronom ve din adamıdır. Yeni Astronomik Tablolar isimli kitabini yazmış, Kopernik sistemine benzer bir evren modeli ileri sürmüştür. Bir gözlemevine sahip olduğuda yazılmış ancak kanıtlanamamıştır.
 1320-1382 N.Orense. Momentum kavramını incelemiş, gök cisimlerinin matematiğine girişmiş, Çekim merkezi kavramını kullanmış ve diğer gezegenlerde canlı var demiştir.
 1337 Prag Üniversitesi (Çekeslovakya) kurulmuştur.
 1347-1350 Avrupa’da veba salgını sonucu yirmibeş milyon kişi ölmüş ve bunun sonucu olarak Avrupa’nın ekonomik ve kültürel yapısı değişmiştir.
 1367 Viyana Üniversitesi (Avusturya) kurulmuştur.
 1394- 1449Uluğ bey yaşadı. (Astronom).1424 de Semerkant gözlemevini kurdu, Zic-i Ulug Bey isimli Yıldız katoloğu yayınladı. Ali Kuşçu yardımcısıdır. Kadızade Selahattin Musa, Uluğ Bey’in Rasathanesinin öğretim üyelerinin başkanıdır. Bir Öğretim üyesini kendisine sormadan Uluğ Bey tarafından görevden alındığı için Rasathaneyi terk etmistir.
 1401-1461 Nicholas de Cusa (Alman filozof, astronom).
 1420-1450 Semerkand Gözlemevi. Timur’un torunu Uluğ Bey tarafından kurulmuştur. Ali Kuşcu, Salah El Din Kadızade, Giyan El Din Cemşid, Muin El Din, Mansur El Kusi gibi bilim adamları bu gözlemevinde calışmış ve Uluğ Bey’in Astronomik Tabloları isimli katolog hazırlanmıştır. Gözlemevinde son derece ayrıntılı 10 tane gökküresi modeli yapılmış ve gözlemler için 50 m yarıçapında Meridyen Yapı aleti kullanılmıştır. Buna ek olarak gözlemevinde halkalı küreler, parallaktik cetveller, su saatlari gibi cihazlar da yer almıştır.
 1452-1529 Leonardo da Vinci, Yerküre Güneş etrafında dönen bir gezegendir demiş ve canlılar dışında hiçbir nesne, kendiliğinden hareket etmez diyerek Newton’a öncülük yapmıştır.

Yeniçağ:

 1453    İstanbul’un  Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmesi ve Yeniçağın başlaması.
 1453-1659 Rönesans ve Bilimsel devrim.
 1473-1543 Nicolaus Copernicus yaşamı. Bilimde başlayan değişim Aristo’nun sonu olmuştur. Şüpheci aklın, doğmalara karşı savaşının öncüsüdür.
 1521-1587 Takiyuddinin yaşamı. (Astronom, Matematikçi)
 1529  College de Frausa kuruldu. Skolastik eğitim dışına çıkılarak bilimsel temelli eğitim verme amacı ile kurulmuştur.
 1532-1592  Kassel (Almanya) Gözlemevi. Alman Prensi IV.Wilhem tarafından kurulmuştur.
 1546-1601  Tycho Brahe (Danimarkalı astronom). De nova stelle isimli eserini yayınlamıştır. Bu eser 1572’deki süpernova patlamasını anlatıyordu.
 1548-1600  Giordana Bruno (Italyan filozof ve astronom) Yer’in Güneş etrafında döndüğünü idda etmiş ve kilise tarafindan yakılarak cezalandırılmıştır.
 1564-1642  Galileo Galilei’nin yaşamı (Astronom, Çağdaş bilimin öncüsü). Bilime deney, ölçüm ve matematik anlatım yöntemlerini getirmiştir.
 1571-1630 Johannes Kepler’in yaşamı (Astronom).
 1574 T.Brahe tarafından Uraniborg Gözlemevi (Danimarka) kurulmuştur.
 1577 Thomas Digges. Süpernova gözlemlemiştir.
 1577  İstanbul Gözlemevi’nin kuruluşu: III. Murat ve Sokullu Mehmet Paşa’nın gayretleri sonucunda Takiyyuddin tarafından İstanbul Gözlemevi Tophane sırtlarında kurulmuştur. Kasım 1577’deki Kuyrukluyıldız geçişi gözlenmiş, III:Murat’ın İran savaşı için başari işareti olarak belirtilmiş, ancak savaş kaybedilmiştir. Gözlemevi bir kule ve bir kuyu içeriyordu, hesaplar için değişik Kuadrantlar, astrolab ve yerküreler bulunmuştur.
 1580  İstanbul Gözlemevi’nin yıkılışı: Seyh ül İslam Kadızade Ahmet Şemsettin Efendi’nin fetvası ve III. Murat’ın onayı ile donanma komutanı Kılıç Ali Paşa tarafından denizden topa tutularak yıkılmıştır.
 1588-1648  Marin Mersenne Akademisi Paris’te kurulmuştur. Galileo, Toricelli, Pascal, Descartes bu akademinin üyeleridir.
 1590-1650  Descartes(Filozof, Matematikçi). Rasyonalizmin kurucularından.
 1600 T.Brahe ve Kepler Prag’da bir araya gelip çalışmışlardır.
 1601  Kepler, II.Rudolf’un astronom ve astroloğu olmuştur.
 1603-1630  Accademia dei Lincci Roma’da kurulmuştur. Galileo bu akademinin üyesidir.
 1609-1610  Galileo ilk teleskopunu yapmış, Jüpiter’in uydularını, Satürn’ün halkalarını, Güneş lekelerini gözlemlemiş, Venüs’ün yörüngesini belirlemiştir.
 1615  Galileo Engizisyon mahkemesi önüne çıkmıştır.
 1616  Galileo’nun çalışmaları yasaklanmıştır.
 1625-1699 Erhard Weigel (Almanya) Gözlemevi çalışmalarını sürdürdü.
 1632 Leiden (Danimarka) Gözlemevi kurulmuştur.
 1637 Kopenhag (Danimarka) Gözlemevi kurulmuştur.
 1639 Harward Üniversitesi (İngiltere) kurulmuştur.
 1639 Hevelius (Danimarka) Gözlemevi kurulmuştur.
 1642-1727 Isaac Newton’un yaşamı.
 1643   Giambattista Riccioli tarafından ilk defa teleskopla çift yıldız gözlemi yapılmıştır. (Uma takımyıldızı içinde Mizar yıldızının çiftyıldız olduğunu gözlemlemiştir.)
 1645   The Royal Soceity: Londra’da çalışmalarına başlamış ve bilimsel makaleleri yayınlamayı amaç edinmiştir.
 1666  Newton Ay’ın yörüngesini belirlemiştir.
 1666  Acedemi de Science : Paris’te kurulmuş ve Paris Gözlemevi’nin çekirdeğini oluşturmuştur.
 1667 Paris Gözlemevi kurulmuştur. XIV. Lui dönemi.
 1668 Newton aynalı teleskopu yapmıştır.
 1675   Greenwich Gözlemevi (İngiltere) kurulmuştur. II. Charles dönemi.
1687 Newtonun III. yasası ile uzay uçuşu kavramı ortaya çıkmıştır.

18. yy. Aydınlanma Çağı:

 1705 Berlin Gözlemevi (Almanya) kurulmuştur.
 1724-1804 Immanuel Kant (Alman filozof). Rasyonalist felsefenin en önemli ismi.
 1733 İbrahim Müteferrika Atlas Coelentik isimli eseri Türkçeye çevirmiştir.
 1768 Britannica yayınlanmıştır.
 1781 W.Herschel, Uranüs gezegenini keşfetmiştir.
 1789 William Herschel 125 cm çaplı teleskopu kullanmaya başlamış ve nebulaları gözlemlemiş ve 1811’de yıldızların nebulalardan oluştuğu kuramını açıklamıştır.

19. yy. Yakın Çağ:

1814J.Fraunhofer Güneş spekturumunu elde etmiştir.
1820Young ve Fresnel ışığın dalga karakterli olduğunu belirlemişlerdir.
1825Erzurumlu İbrahim Hakkı Marifetname isimli kitabını yazmıştır. Bu kitap astronomi ve evren bilgilerini içeriyordu.
1825-1910Giovanni Schiaparelli İtalyan din adamı ve astronom Mars gezegeninde su kanalları olduğunu ileri sürmüştür.
1842Doppler kırmızıya kaymayı bulmuş ve evrenin genişlemesi çalışmaları başlamıştır.
1857-1935Konstantin Tsiolkovsky 1903 yılında sıvı yakıtlı roketi düşünmüştür.
1863Pickering ve ekibi ilk kez HD kataloğunu yayımlamıştır. 225 bin yıldız bu katalogda yer alıyordu. Bu Spektroskopi’de önemli bir adım olmuştur.
1868Rasathane-i Amire(İstanbul) kurulmuştur.
1874Potsdam Gözlemevi (Almanya) kurulmuştur.
1879-1940Ord. Prof. Hens Rosenberg (Astronom) 1938’de İstanbul Üniversitesi’ne Prof. Freundlich’den boşalan Astronomi Enstitüsü başkanı olarak tayin edilmiştir. 1940 yılında İçisleri Bakanlığı’na verdiği dilekçe ile Türk Ordusu’nda görev yapmak istediğini belirtmiştir.
1881M.Kemal Atatürk doğdu.
1882-1945Robert Goddard. 1919 yılında ilk modern roket çalışmalarını başlatır ve 16.03.1926 da roket fırlatılır. Bu roket 2.5 sn de 96 km/h hızla 56 m yükselmiştir.
1884-1955Prof. Dr. Thomas Royds (Astronom). İ.Ü. Fen Fakültesi Astronomi Kürsüsü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
1897Yerkes Gözlemevi (ABD) kuruldu.
1885-1964Ord.Prof.Dr.Erwin Finlay Freundich (Astronom, Matematikçi). İ.Ü Astronomi Enstitüsü’nün kurucularindandır.
1901-1976Werner Heisenberg’in yaşamı (Fizikçi).
1903Ord. Prof. Dr. Wolfang Gleisberg (Matematikçi, Astronom) doğdu. İ.Ü. Astronomi Kürsüsü’nde Bölüm Başkanlığı yapmıştır.Güneş leke calışma grubunun kurucusudur.
1904Heidelberg Gözlemevi (Almanya) kurulmuştur.
1906Urania Gözlemevi (Zürih-Isviçre) kurulmuştur.
1910Neuchatel Gözlemevi (Isviçre) kurulmuştur.
1910Nüzhet Gökdoğan doğdu. (Modern Türkiye’nin ilk bayan astronomu). İstanbul Erenköy Kız Lisesi’nden mezun olmuş ve devlet bursu ile Fransa’ya giderek Fizik ve Matematik eğitimi almıştır. 1933’te Üniversite reformu ile İ. Ü. Astronomi Enstitüsü’ne doçent olarak atanmış, 1937 yılında Prof. Freundlich’in yanında doktorasını tamamlamıştır. 1940 yılında doçent, 1948 yılında profesör olmuştur. 1954 yıllarında Fen Fakültesi Dekanlığı ve 1958’de emekli olana kadar İ.Ü. Astronomi Bölümü başkanlığı yapmıştır. Türkiye’de ilk kadın senatör, ilk kadın dekan ve Türk Astronomi Derneği’nin kurucusudur.
1910-1970  Prof. Dr. Tevfik Okyay Kabakçıoğlu (Matematikçi, Astronom). Ankara Üniversitesi Astronomi Kürsüsü kurucularından.
1911Hamburg Gözlemevi (Almanya) kurulmuştur.
1911Rasathane-i Amire Kandilli Rasathanesi adını almıştır. 
1911-1999Prof. Dr. Paris Pişmiş (Matematikci, Astronom). İ. Ü. Astronomi Enstitüsü’nün ilk mezunlarındandır. Meksika’ya yerleşmiş ve araştırıcı olarak çalışmıştır.
1912-1977Werner Von Braun’un yaşamı.
1914Berlin-Babelsberg (Almanya) Gözlemevi kurulmuştur.
1915Einstein Işık tanecik karakterlidir demiştir.
1916-1995Prof. Dr. Edibe Ballı (Matematikçi, Astronom). İ. Ü Fen Fakültesi Astronomi Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
1916Prof. Dr. Mehmet Adnan Kıral (Matematikçi, Astronom) doğdu. İ. Ü Fen Fakültesi Astronomi Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
1918Mt.Wilson gözlemevi (ABD) kurulmuştur.
1918-1985Prof. Dr. Tarik Gökmen (Matematikçi, Astronom). Kandilli Rasathanesi kurucusu Mehmet Fatin Gökmen’in oğludur. İ. Ü Fen Fakültesi Astronomi Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
1919IAU (International Astronomical Union) kurulmuştur.
1920Prof. Dr. A. Metin Hotinli (Matematikçi, Astronom). İ. Ü Fen Fakültesi Astronomi Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
23 Ekim 1923Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
1923Hermann Oberth (1894-1989) “The Rocket Into Planetary Space” isimli kitabında ilk olarak Uzay istasyonundan ve bir yörüngede dolanan uzay teleskopundan söz etmiştir.
1924Potsdam Gözlemevi’nde (Almanya) ilk güneş teleskopu kuruldu.
1 Ocak 1926Türkiye’de Miladi Takvim ve Modern saat kullanılmaya başlanmıştır.
20 Mayis 1928Türkiye’de Latin rakamları kullanılmaya başlanmıştır.
1 Kasim 1928Yeni Türk Alfabesi kabul edilmiştir.
1929E.Hubble evrenin genişlediğini ileri sürmüştür.
1931Radyoastronomi çalişmaları başlamıştır.
1932-1991Prof. Dr. Kamuran Avcıoğlu (Matematikçi, Astronom). İ.Ü Gözlemevi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin ve Türk Astronomi Derneği’nin kurucularından, İ. Ü. Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümü Öğretim üyelerindendir.
1 Nisan 1931Türkiye’de metrik ölçü sistemine geçilmiştir.
1933İstanbul Üniversitesi Astronomi Enstitüsü kurulmuştur.
1934Prof. Dr. Fatma Esin (Matematikçi, Astronom) doğdu. İ. Ü Fen Fakültesi Astronomi Bölümü’nde öğretim üyeliği yapmıştır.
10 Kasim1938M.Kemal Atatürk öldü.
1944Ankara Üniversitesi Astronomi Kürsüsü kurulmuştur.
1948Palomar (ABD) Gözlemevi kurulmuştur.

Uzay Çağı:

1950 Mt. Polamar Gözlemevi (ABD) kurulmuştur.
 1957 Sputnik I uzaya fırlatılmış ve uzay yarışı başlamıştır.
 1958 Explorer I uzaya fırlatılmıştır.
 1958 Sputnik III uzaya fırlatılmıştır.
 1958 NASA (ABD) kurulmuştur.
1959 Sovyet uzay aracı Lunik III Ay’a ulaşmış ve fotoğraflarını çekmiştir.
 1960 Frank Drake yer dışı yaşam çalışmalarını başlatmıştır.
 12 Nisan 1961 Yuri Gagarin uzaya çıkmıştır.
 1962 EGE Üniversitesi Astronomi Kürsüsü kurulmuştur.
 20 Subat 1962 Amerikalı astronot John E.Glenn Yer etrafında roket ile tur atmıştır.
 25 Aralik 1963 TUBİTAK kurulmuştur.
 1967 Ilk Pulsar keşfedilmiştir.
 09 Kasim 1967 Apollo 4 fırlatılmıştır (ABD).
 1968 ODTÜ Astronomi-Astrofizik Birimi kurulmuştur.
 11 Ekim 1968 Apollo 7 fırlatılmıştır (ABD).
 21 Aralik 1968 Apollo 8 fırlatılmıştır(ABD).
 03 Mart 1969 Apollo 9 fırlatılmıştır (ABD).
 18 Mayis 1969 Apollo 10 fırlatılmıştır (ABD).
 16 Temmuz 1969 Apollo 11 fırlatılmıştır (ABD).
 21 Temmuz 1969 Ay’a iniş gerçekleşti.
 31 Temmuz 1969 Mariner 6 fırlatılmıştır (ABD).
 11 Subat 1970 Ilk Japon uydusu fırlatılmıştır (Lambada 4S).
 11 Nisan 1970 Apollo 13 fırlatılmıştır (ABD).
 24 Nisan 1970 İlk Çin uydusu fırlatılmıştır (Long Walk).
 17 Kasim 1970 Luna 17 fırlatılmıştır (SSCB).
 07 Haziran 1971 Soyuz 11 fırlatılmıştır (SSCB).
 28 Ekim 1971 İlk İngiliz uydusu fırlatılmıştır (Black Arrow).
 13 Kasim 1971 Mariner 9 Mars’ın yüzeyine inmiştir (ABD).
 23 Temmuz 1972 Landsat 1 fırlatılmıştır (ABD).
 07 Aralik 1972 Apolla 17 fırlatılmıştır (ABD).
 03 Aralik 1973 Pioneer 10 fırlatılmıştır (ABD).
 29 Mart 1974 Mariner 10 fırlatılmıştır (ABD).
 03 Aralik 1974 Pioneer 11 Jüpiter’in yanından geçmiştir (ABD).
 1974 Türkiye’de liselerde astronomi dersleri kaldırılmıştır.
 15 Temmuz 1975 Apolla- Soyuz fırlatılmıştır (ABD-SSCB).
 20 Temmuz 1976 Viking 1 Mars’ın yüzeyine inmiştir (ABD).
 03 Eylul 1976 Viking 2 Mars’ın yüzeyine inmiştir (ABD).
 1976 6 m’lik Sovyet teleskobu Kafkasya’da kurulmuştur.
 1976 Çukurova Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü ve UZAYMER kurulmuştur.
 1978 IU Explorer uydusu fırlatılmıştır.
 05 Mart 1979 Voyager 1 Jüpiter’in yanından geçti.(ABD).
 09 Temmuz 1979 Voyager 2 Jüpiter’in yanından geçti.(ABD).
 01 Eylul 1979 Pioner 11 Satürn’ün yanından geçmiştir.
 24 Aralik 1979 Ariane ilk defa fırlatılmıştır (Avrupa).
 18 Temmuz 1980 İlk Hindistan teleskopu fırlatılmıştır (SLV 3).
 12 Kasim 1980 Voyager 1 Satürn’ün yanından geçmiştir (ABD).
 20 Agustos 1981 Voyager 2 Satürn’ün yanından geçmiştir (ABD).
 1985 GIRL (German Anfrased Laboratory) uzay laboratuarı fırlatılmıştır.
 24 Subat 1986 Voyager 2 Uranüs’ün yanından geçmiştir (ABD).
 1986 Halley Kuyruklu yıldızı 5 tane uzay aracı ile gözlenmiştir (Vega 1, Vega 2, Giotto, Sakigake, ve Suisei),(ABD-Avrupa).
 15 Haziran 1988 Ariane IVun ilk fırlatılışı (Avrupa).
 25 Agustos 1989 Voyager 2 Neptün’ün yanından geçmiştir.
 1989 Cosmic Backgraund Radition Explorer (COBE) fırlatılmıştır.
 1989 NTT-ESO 3.5 m’lik teleskop ile Şili’de kurulmuştur.
 1989 GALILEO uydusu fırlatılmıştır.
 1989 HIPPARCOS (High Precision Parallax Collecting Satellite) fırlatılmıştır.
 1989 İnönü Üniversitesi Gökbilimleri Araştırma ve Uygulama Merkezi kurulmuştur.
 1990 İst.Üniv. Gözlemevi Araştirma ve Uygulama Merkezi Kurulmuştur.
 1990 ROSAT (Rontgen Satellite) fırlatılmıştır.
 20 Mayis 1990 Hubble uzay teleskobu uzaya gönderilmiştir.
 1991-1997 TUBİTAK-MAM Uzay Bilimleri Bölümü (Teknolojileri) kurulmuştur.
 1992 Boğaziçi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Astrofizik Anabilim Dalı kurulmuştur.
 1993 Keck Gözlemevi (Mauna Keo, Hawaii) kurulmuştur.
 1994 Akdeniz Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü Astrofizik Anabilim Dalı kurulmuştur.
 1995 SOHO (The European Solar Observation Satellite) fırlatılmıştır.
 1995 ISO (Infrared Space Observatary) fırlatılmıştır.
 1995 ERS 2 (European Remote Sensing Satellite) fırlatılmıştır.
 4 Eylul 1997 TUBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) Antalya’da kurulmuştur.
 1998 Kayseri, Erciyes Üniversitesi Fen-Edebiyet Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü kurulmuştur.
 1998 SILEX (Semi Conductor Laser Inter-Satellite Global Ozon Monitoring Experiment) fırlatılmıştır.
 1998 SOFIA (Straspheric Obsarvatory for Infrared Astronomy) hazırlıkları sürmektedir.
 1999 ABRIXAS (A Broad-band Imaging X-Ray All-Sky Survey) fırlatılmıştır.
 1999 Chandra Uzay teleskobu (ABD) uzaya fırlatılmıştır.

Kaynak: İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü

Close